Tập quán đeo bông tai của người M’nông, đặc biệt là tục ”căng tai” trở thành tiêu chuẩn của cái đẹp truyền thống nhiều đời của dân tộc này. Giống như các tộc người ở Tây Nguyên, Người M’nông thích đeo các đồ trang sức trên cơ thể như cổ, cổ chân, cổ tay, ngón tay, đặc biệt là trên dái tai...để làm đẹp. Hãy sắm cho mình những tấm vé máy bay đi Buôn Ma Thuột: http://vietjetair.biz.vn/ve-may-bay-di-buon-ma-thuot/ve-may-bay-ha-noi-di-buon-ma-thuot-7388.html để tìm hiểu rõ hơn về tục lệ đeo bông tai ngà voi của người M'Nông này nhé
Trong tập quán trang sức của đồng bào M'Nông, người ta không thể không lưu ý đến tục "căng tai". Để đeo được những đôi bông tai bằng ngà voi hoặc nứa, đồng bào M’nông phải căng lỗ dái tai rộng ra. Họ thường dùng gai cây chanh để xỏ lỗ tai, gai cây chanh để nguyên mũi nhọn chỉ cạo sạch vỏ, dùng nước sôi nấu gừng bóp dái tai cho thật mềm trước khi xỏ lỗ tai
Xỏ tai phải đúng kỹ thuật, xỏ ngay chính giữa dái tai, nếu không sau này tai căng ra không được to. Xỏ gai nhọn xuyên qua xong, cứ để nguyên cây gai dính vào tai, mỗi ngày phải tiếp tục rửa tai bằng nước sôi nấu gừng. Khi tai hết chảy máu và vết thương đã thật lành lặn, họ bắt đầu vặn cây gai vào dần mỗi ngày một ít cho đến khi đầu to cây gai lọt qua được. Người ta lại vót cây khác to hơn, cũng có đầu to đầu nhỏ, hằng ngày cứ tiếp tục vặn dần vào. Khi đầu to của cây lọt qua lại tiếp tục làm cây khác lớn hơn, cứ làm như thế lỗ tai ngày càng căng to ra
Bông tai của người M’nông được làm từ các chất liệu như: gỗ (mlo tôr si), ống tre nứa cắt ngắn (mlo tôr nkar), ngà voi (mlo tôr la), bạc hoặc chì (nrak păch pêl), cũng có loại bông tai thắt bằng dây đồng hoặc dây vàng. Dân tộc M’nông có nhiều nhóm địa phương khác nhau và bông tai của mỗi nhóm cũng có nét khác biệt. Có thể nhìn vào việc đeo bông tai để phân biệt họ thuộc nhóm nào như: Bu Nong Preh và Bu Nong Biăt đeo bông ngà voi, Bu Nong Prâng, Bu Nong Đip đeo bông bằng tre nứa, Bu Nong Noong đeo bông bằng gỗ...
Những người M’nông giàu có, khá giả thường đeo cặp bông tai làm bằng ngà voi. Họ dùng hai mẩu ngà voi làm đôi bông tai (mlo tôr la) kéo đôi tai dài đến tận gò má, đôi khi gần đến vai. Tập quán trang sức này được nhắc đến trong các câu ca dao của người M'nông như: "Hợp với tai mới đeo ngà voi; hợp với cổ mới đeo xâu cườm; hợp với đầu mới quấn cườm hoa
Đàn ông, đàn bà M’nông đều thích đeo bông tai ngà voi, đặc biệt khi tiếp khách, đi thăm họ hàng, bạn bè, đi dự lễ hội... phải đeo để cho thêm phần sang trọng. Vì thế một đôi bông tai ngà voi trị giá bằng một con trâu hoặc là một chiếc ché cổ
Nhìn đôi "hoa tai" và lỗ tai có thể biết được chủ nhân của nó là người như thế nào, giàu hay nghèo, sang hay hèn. Người đàn ông giàu thì đeo ngà voi, còn người nghèo thì chỉ đeo khúc cây khúc tre hoặc đeo đôi bông ngà giả làm bằng củ sắn phơi khô, nhìn từ xa cũng giống ngà thật
Có người chỉ căng nhỏ dái tai chỉ vừa để đeo khoen bằng nhôm, người đàn bà giàu cũng đeo bông tai bằng ngà voi. Có người thích đeo vòng bạc, vòng chì, phía dưới có treo xâu lục lạc kết thêm một chùm hoa bằng đồng, một chùm hoa bằng sợi chỉ đỏ, treo thêm xâu cườm, khi đi đôi tai lắc qua lắc lại trông rất nặng nề, nhưng chúng va chạm vào nhau tạo nên tiếng lục lạc nghe rất vui tai. Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo lịch trình bay, giờ bay Hồ Chí Minh Hải Phòng chính hãng Vietjetair do đại lý V&V Booking cung cấp cho các bạn tha hồ mà lựa chọn chuyến bay thích hợp cho mình nhé
Người M’nông chỉ đeo hoa tai những lúc rảnh rỗi, lúc làm việc trong nhà, khi đi đường hoặc lúc dự lễ hội buôn làng. Khi lao động nương rẫy nặng nhọc phải tháo ra cất đi; lúc đi vệ sinh hay đi tắm suối cũng không được đeo. Những chiếc ngà voi, những chiếc vòng đeo tai hằng ngày phải được rửa sạch và đánh bóng. Khi đánh bóng, lau chùi người ta không được để nguyên trên lỗ tai mà phải cẩn thận, nếu không sẽ gây nguy hiểm đến người được cà răng, căng tai và chịu phạt vạ như một trọng tội
Nguồn: http://vemaybaydidonghoigiacucre.blogspot.com/
Xỏ tai phải đúng kỹ thuật, xỏ ngay chính giữa dái tai, nếu không sau này tai căng ra không được to. Xỏ gai nhọn xuyên qua xong, cứ để nguyên cây gai dính vào tai, mỗi ngày phải tiếp tục rửa tai bằng nước sôi nấu gừng. Khi tai hết chảy máu và vết thương đã thật lành lặn, họ bắt đầu vặn cây gai vào dần mỗi ngày một ít cho đến khi đầu to cây gai lọt qua được. Người ta lại vót cây khác to hơn, cũng có đầu to đầu nhỏ, hằng ngày cứ tiếp tục vặn dần vào. Khi đầu to của cây lọt qua lại tiếp tục làm cây khác lớn hơn, cứ làm như thế lỗ tai ngày càng căng to ra
Bông tai của người M’nông được làm từ các chất liệu như: gỗ (mlo tôr si), ống tre nứa cắt ngắn (mlo tôr nkar), ngà voi (mlo tôr la), bạc hoặc chì (nrak păch pêl), cũng có loại bông tai thắt bằng dây đồng hoặc dây vàng. Dân tộc M’nông có nhiều nhóm địa phương khác nhau và bông tai của mỗi nhóm cũng có nét khác biệt. Có thể nhìn vào việc đeo bông tai để phân biệt họ thuộc nhóm nào như: Bu Nong Preh và Bu Nong Biăt đeo bông ngà voi, Bu Nong Prâng, Bu Nong Đip đeo bông bằng tre nứa, Bu Nong Noong đeo bông bằng gỗ...
Những người M’nông giàu có, khá giả thường đeo cặp bông tai làm bằng ngà voi. Họ dùng hai mẩu ngà voi làm đôi bông tai (mlo tôr la) kéo đôi tai dài đến tận gò má, đôi khi gần đến vai. Tập quán trang sức này được nhắc đến trong các câu ca dao của người M'nông như: "Hợp với tai mới đeo ngà voi; hợp với cổ mới đeo xâu cườm; hợp với đầu mới quấn cườm hoa
Đàn ông, đàn bà M’nông đều thích đeo bông tai ngà voi, đặc biệt khi tiếp khách, đi thăm họ hàng, bạn bè, đi dự lễ hội... phải đeo để cho thêm phần sang trọng. Vì thế một đôi bông tai ngà voi trị giá bằng một con trâu hoặc là một chiếc ché cổ
Nhìn đôi "hoa tai" và lỗ tai có thể biết được chủ nhân của nó là người như thế nào, giàu hay nghèo, sang hay hèn. Người đàn ông giàu thì đeo ngà voi, còn người nghèo thì chỉ đeo khúc cây khúc tre hoặc đeo đôi bông ngà giả làm bằng củ sắn phơi khô, nhìn từ xa cũng giống ngà thật
Người M’nông chỉ đeo hoa tai những lúc rảnh rỗi, lúc làm việc trong nhà, khi đi đường hoặc lúc dự lễ hội buôn làng. Khi lao động nương rẫy nặng nhọc phải tháo ra cất đi; lúc đi vệ sinh hay đi tắm suối cũng không được đeo. Những chiếc ngà voi, những chiếc vòng đeo tai hằng ngày phải được rửa sạch và đánh bóng. Khi đánh bóng, lau chùi người ta không được để nguyên trên lỗ tai mà phải cẩn thận, nếu không sẽ gây nguy hiểm đến người được cà răng, căng tai và chịu phạt vạ như một trọng tội
Nguồn: http://vemaybaydidonghoigiacucre.blogspot.com/
0 nhận xét:
Đăng nhận xét